WARISAN BUDAYA KAMPUNG AIR BERHADAPAN ARUS PEMBANGUNAN DI SABAH
Cultural Heritage of Water Village Faced with Development Currents in Sabah
DOI:
https://doi.org/10.51200/jba.v7i1.3968Keywords:
Kampung air, masyarakat terpinggir, warisan budaya, water village, padestrian community, cultural heritageAbstract
Dari sudut sejarah awal, kumpulan masyarakat Melayu Brunei merupakan pengasas jenis petempatan kampung air di Sabah. Pada tahun 1970-an, kampung air menjadi satu fenomena petempatan dalam kalangan masyarakat peribumi dan imigran di Sabah. Kesannya telah menyebabkan wujud dua pola petempatan kampung air; iaitu di sekitar bandar dan di luar bandar. Kampung air di luar bandar masih mengekalkan warisan penduduk asal. Kampung air di sekitar bandar menjadi petempatan bagi campuran pelbagai kaum peribumi dan imigran, dan dengan sifat setinggan. Populasi penduduk kaum peribumi di kampung air mula merosot pada awal dekad 1990-an disebabkan faktor pembangunan wilayah dan faktor perpindahan. Pertambahan pesat rumah di kampung air telah menimbulkan berbagai-bagai masalah sosial dan alam persekitaran. Hal ini telah menjadikan kampung air umumnya satu petempatan masyarakat terpinggir. Bahkan, ia menimbulkan tanggapan serong daripada masyarakat luar terhadap cara dan taraf hidup di kampung air. Artikel ini menjelaskan status kampung air sebagai satu warisan bangsa dan budaya yang menghadapi cabaran arus pembangunan.
From the early point of history, Brunei Malays are the founders of water village settlement in Sabah. In the 1970s, water village became a settlement phenomenon among indigenous and imigrants in Sabah. As a result, there are two patterns of water village settlements; around the city, and in the rural areas. The water village in rural areas still retains the heritage of the original inhabitants. The water village around the city become settlements for a mixture of indigenous and immigrants, and with squalid characteristics. The indigenous population in water village began to decline in the early 1990s due to regional development factors and displacement factors. The rapid increase of houses in water village has led to various social and environmental problems. This has made water village a common disordered community. It even creates a bogus response from outside society on the way and the standard of living in water village. This article describes the status of water village as a heritage of the nation and the culture that faces the challenge of development
References
Buku dan Jurnal
Junaidi Payne & Muhamad Nasir Abdul Salam. (1995). Conflicting Use of Coastal Resources in Sabah. Dlm. Ti Teow Chuan & Almah Awaluddin. (1995). Towards Rational Use of Coastal Resources. Kota Kinabalu: IDS & Konrad Adenauer Foundation.
Mohammad Raduan Mohd Ariff. (1996). Dari Kota Air ke Perkampungan Setinggan: Satu Kajian tentang Sejarah Perkembangan Perkampungan Air di Sabah 1750-1990. Kertas Kerja Simposium Kampong Ayer. Anjuran Akademi Pengajian Brunei, Universiti Brunei Darussalam. 7-10 September.
Mohammad Raduan Mohd Ariff. (2002). Strategi Pembangunan dan Pola Perubahan Kampung Air di Pulau Borneo. Kertas Kerja Seminar Borneo Research Council, 7th Biennial International Conference. Anjuran Universiti Malaysia Sabah, Kota Kinabalu. 15-18 Julai.
Mohammad Raduan Mohd. Ariff & Amaluddin Bakeri. (2001). Pola Petempatan Maritim di Pulau Borneo: Kajian Kes di Daerah Limbang, Sarawak. JATI: Journal of Southeast Asian Studies. Vol. 6. Issue 1: 184-213.
Zahra Yaacob. (1996). Kelainan Ciri Perkembangan dan Pembangunan Petempatan Kampong Air: Transformasi Sosial Komuniti Terpinggir di Sabah. Kertas Kerja Simposium Kampong Ayer. Anjuran Akademi Pengajian Brunei, Universiti Brunei Darussalam. 7-10 September.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Penyerahan manuskrip mensyaratkan bahawa manuskrip tidak pernah diterbitkan di tempat lain ataupun sedang dipertimbangkan untuk penerbitan oleh penerbit lain. Jika dan apabila manuskrip telah diterima untuk penerbitan, maka penulis bersetuju untuk memindahkan secara automatik hak cipta kepada penerbit ©Universiti Malaysia Sabah. Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada terbitan ini boleh diterbitkan semula dalam bentuk apa pun atau dengan cara apa pun tanpa kebenaran bertulis terbelih dahulu daripada penerbit.
Permintaan kepada Penerbit untuk kebenaran hendaklah dialamatkan kepada:
Penerbit UMS,Tingkat Bawah Perpustakaan,Jalan UMS, Universiti Malaysia Sabah,88400 Kota Kinabalu, Sabah, Malaysia.Tel: (+6088) 320000 Ext. 1015Fax: (+6088) 320446 E-mail: penerbit@ums.edu.my
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Submission of article implies that the article has not been previously published elsewhere nor is under consideration for publication by another publisher. If and when the article is accepted for publication, the authors agree to automatic transfer of the copyright to the publisher ©Universiti Malaysia Sabah. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced in any form or by any means, without the prior written permission of the publisher.
Requests to the Publisher for permission should be addressed to:
Penerbit UMS,Ground Floor Library,Jalan UMS, Universiti Malaysia Sabah,88400 Kota Kinabalu, Sabah, Malaysia.Tel: (+6088) 320000 Ext. 1015Fax: (+6088) 320446 E-mail: penerbit@ums.edu.my