KAEDAH TALAQQĪ MUSYAFAHAH DALAM TILAWAH AL-QURAN: Method of Talaqqī Musyafahah in Reciting Al-Quran

MOHD SYAKIR MOKTAR; MOHD FARID BIN SHARIF

doi:10.51200/manu.v32i1.3280

Authors

MOHD SYAKIR MOKTAR Pusat Pengajian Ilmu Kemanusiaan, Universiti Sains Malaysia 11800, USM, Pulau Pinang
MOHD FARID BIN SHARIF Pusat Pengajian Ilmu Kemanusiaan, Universiti Sains Malaysia 11800, USM, Pulau Pinang

DOI:

https://doi.org/10.51200/manu.v32i1.3280

Keywords:

Talaqqi musyafahah, kaedah-kaedah moden, proses pengajaran dan pembelajaran, modern methods, teaching and learning

Abstract

Kertas konsep ini membincangkan berkenaan kaedah talaqqī musyāfahah yang digunakan dalam proses pengajaran dan pembelajaran tilawah al-Quran. Perbincangan yang dikemukakan ini melibatkan sejarah dan perkembangan kaedah talaqqī musyāfahah. Selain itu, kepentingan kaedah talaqqī musyāfahah turut dibincangkan merangkumi proses pengajaran dan pembelajaran tilawah al-Quran. Kaedah talaqqī musyāfahah disebarkan seiring dengan perkembangan agama Islam. Rasulullah SAW merupakan insan yang mempelopori kaedah ini sejak Baginda menerima wahyu yang pertama. Kaedah talaqqī musyāfahah memainkan peranan penting dalam bidang tilawah al-Quran dan keilmuan Islam. Sistem pendidikan Islam di Malaysia menerima pakai kaedah ini melalui ulama-ulama terdahulu yang mengajar di madrasah dan masjid. Perkembangan kaedah ini berkait rapat dengan amalan tilawah al-Quran yang menjadi keutamaan umat Islam di negara ini. Penghasilan kaedah-kaedah moden pula membantu menambah baik serta menjadi alternatif kepada murid dalam tilawah al-Quran. Umat Islam juga menggunakan peluang mempelajari tilawah al-Quran melalui teknologi maklumat. Antaranya ialah dengan mempelajari al-Quran menggunakan kaedah talaqqī musyāfahah melalui medium yang baharu seperti kelas pengajian atas talian. Kaedah talaqqī musyāfahah terus menjadi kaedah penting dalam membantu murid-murid di sekolah dan umat Islam yang mempelajari tilawah al-Quran sehingga ke hari ini. Keberkesanan kaedah talaqqī musyāfahah tidak dapat dinafikan dengan kajian-kajian lepas yang menunjukkan kaedah ini memberi kesan positif dalam proses pengajaran dan pembelajaran al-Quran.

This concept paper discusses the method of talaqqī musyāfahah used in the process of teaching and learning the recitation of the Quran. The discussion presented involves the history and development of the method of talaqqī musyāfahah. In addition, the importance of talaqqī musyāfahah which include the process of teaching and learning the recitation of the Quran was discussed. The method of talaqqī musyāfahah was spread in line with the development of Islam. Rasulullah SAW is the person who pioneered this method since he received the first revelation. The method of talaqqī musyāfahah plays an important role in the field of recitation of the Quran and Islamic knowledge. The Islamic education system in Malaysia implemented this method based on previous scholars from madrasahs and mosques. The development of this method is closely related to the practice of reciting the Quran which is the priority of Muslims in this country. The production of modern methods also helps to improve and be an alternative for students in the recitation of the Quran. At present, Muslims use the opportunity to learn the recitation of the Quran by using the method of talaqqī musyāfahah with the help of technology through online class as a new medium of learning the Quran. The method of talaqqī musyāfahah continues to be an important method in facilitate the students and Muslims in the process of learning of the Quran. Previous studies showed that method of talaqqī musyāfahah positively affect the process of teaching and learning of the Quran.

References

Ab Halim Tamuri, Ahmad Munawar Ismail, Amal Hayati Md. Noor & Mohd Izzuddin Mohd Pisol. (2013). Penilaian guru terhadap pelaksanaan model-model tilawah al-Qur’an Program J-Qaf. International Journal of Islamic Thought, 3.

Abd al-Salam Muqbil al-Majidi. (2000). Talaqqi al-Nabiy Alfaz al-Quran al-Karim. Muassasah al-Risalah.

Ashraf Ismail, Ab. Halim Tamuri, & Nurul Hudaa Hassan. (2019). Pelaksanaan amalan talaqqi dan musyafahah dalam kalangan pensyarah Tahfiz Al-Qur’an di Malaysia. Islamiyyat, 41(1).

Azhar Jaafar@Ramli, Engkizar & Mohd Isa Hamzah. (2017). Implementation and development of Qur’an learning method in Malaysia and Indonesia: An analysis. Khalifa Journal of Islamic Education, 1(1).

Azmil Hashim & Jahidih Saili. (2015). Hubungan antara tahap kemahiran al-Quran guru dan pencapaian tawid al-Quran pelajar KKQ di Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur. Tinta Artikulasi Membina Ummah, 1(1).

Al-Tirmidhi. (2008). Sunan al-Tirmidhi (al-Jami’ al-Kabir). Beirut, Lubnan: Dar al-Garbi al-Islami.

Berita Harian. (2021). Mencari reda pembelajaran al-Quran secara maya. 7 Februari.

Daud Ismail, Wan Mohd Khairul Firdaus Wan Khairuldin, & Mahadi Mohammad. (2014). Perkembangan dan masalah pembelajaran al-Quran dalam Program J-Qaf di Malaysia. Jurnal Islamiyyat, 36 (2).

Hafit Hidayah Ajmain. (2015). Amalan talaqqi musyafahah guru dalam bidang tilawah al-Quran J-Qaf: Satu kajian di daerah Kota Kinabalu, Sabah. Tesis Sarjana (Tidak diterbitkan). Universiti Kebangsaan Malaysia, Bangi.

Hashidah Mohd Nasir, Fauziah Baharom, Harryizman Harun, Haslina Mohd, Ali Yusny Daud, Norida Darus, Ahmad Ghadafi & Azman Yasin. (Jun 2010). Model pembelajaran e-Tajwid (eTLM) berasaskan semantik dan elemen multimedia. Regional Conference on Knowledge Integration in ICT, Kajang, Selangor.

Harian Metro. (2020). Sistem sanad pelihara ketulenan ilmu. 26 Julai.

Hasnan Kasan, Mohd Fadzhil Mustafa, Siti Sarah Haimi & Umar Faruk. (2017). Faktor interaksi dengan al-Quran dalam proses penghayatan kehidupan beragama pelajar-pelajar UKM. Jurnal Islam dan Masyarakat Kontemporari, 15.

Haziyah Hussin & Masitah Ismail. (2018). Keberkesanan kaedah al-Matien dalam pembelajaran tilawaj al-Qur’an. Jurnal al-Turath, 3(2).

Ismail Hashim Abu Bakar. (2018). The concept of qiraat and their effects on al-Ahkam al-Shar’iyyah. Al-Burhan (Journal of Qur’an and Sunnah Studies), 2(1).

Misnan Jemali, Ab Halim Tamuri, & Azmil Hashim. (2014). Kaedah pengajaran al-Quran Sekolah Menengah Kebangsaan di Negeri Perak. International Journal of Islamic Studies and Arabic Language Education, (Suppl. Issue).

Mohd Abdul Nasir Abd Latif, Ahmad Zulfiqar Shah Abd Hadi, Muhammad Hasbi Abdul Rahman, Muhammad Nadzir Ibrahim & Muhammad Akramin Kamarul Zaman. (2017). Implementasi talaqqi dan musyafahah dalam pengajaran dan pembelajaran qiraat Warsh ‘an-Nafi’. The Online Jurnal of Islamic Education, 5(1).

Mohd Aderi Che Noh. (2015). Pengajaran dan pembelajaran tilawah al-Qur’an sekolah menengah di Malaysia. Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia.

Mohd Faiz Mohamed Yusuf & Norhanani Romli. (2019). Aplikasi program Atlas. Ti dalam penyelidikan kualitatif pengajian pascasiswazah bidang pengajian Islam: suatu cadangan awal. Jurnal Al-Hikmah, 11(1).

Mohd Hanafi Mamat & Hamdi Ishak. (2016). Model khatam al-Quran J-Qaf: Pengaruh terhadap impak pembelajaran murid. Jurnal Al-Turath, 1(2).

Mohd Hasbie al-Shiddieque Ahmad & Siti Mursyidah Mohd Zin. (2017). Sanad al-Quran: Kepentingan dan keperluannya. Persidangan Antarabangsa Pengajian Islamiyyat kali ke-3.

Mohd Nahi Abdullah. (2018). Amalan pengajaran tilawah al-Quran berkesan dalam kalangan guru pendidikan Islam. Tesis Sarjana (Tidak diterbitkan). Universiti Teknologi Malaysia, Skudai.

Muhammad ibn Mukarram ibn Manzhur al-Ifriqi al-Misri. (2003) Lisan al-Arab (Jld.13). Beirut: Dar al-Shadar.

Naji Muhammad Hasan al-Ansari. (1993). Al-Ta’lim fi al-Madinah al-Munawwarah. Kaherah: Dar al-Manar.

Nor Musliza Mustafa & Mokmin Basri. (2015). Teori reka bentuk perisian pembelajaran al-Quran berkonsepkan multimedia dalam mengatasi perbezaan individu. Seminar antara Universiti Pengajian Lepasan Ijazah

(SAPLI 2015),16-17 Disember 2015. The Everly Hotel, Putrajaya.

Norhisham Mohamed, Azmil Hashim, Wahyu Hidayat Abdullah, Muhammad Akramin Kamarul Zaman & Fatin Ardani Zamri. (2019). Kaedah talaqqi musyafahah dalam pengajaran al-Qur’an Wa al-Hifz kurikulum dini SABK di Perak. International Journal of Education, Psychology and Counseling,4(32).

Norsyida Mat Zin. (2014). Kaedah bacaan al-Quran teknik Iqra’ dan al-Baghdadi di Kuala Lumpur: Kajian perbandingan. Tesis Sarjana (tidak diterbitkan). Universiti Malaya, Kula Lumpur.

Nur Syamira Abd Wahab,Nor Syamira Abd Wahab, Ramlee Musthapa, Aisyah Sjahrony & Dedel Febrian. (2017). Kefahaman al-Quran dan jawi melalui permainan bahasa bermultimedia. ASEAN Comparative Education Research

Journal on Islam and Civilization (ACER-J), 1(1).

Nurul Huda Zainal Abidin, Najmiah Omar & Nor Hafizi Yusuf. (2019). Konsep dan pelaksanaan kaedah talaqqi dan musyafahah dalam pembelajaran al- Qur’an. Malaysian Journal for Islamic Studies, 3(1).

Paharudin Arbain, Misnan Jemali, Ibrahim Hashim & Azmil Hashim. (2014). Persepsi murid terhadap pelaksanaan kaedah pengajaran guru dan hubungannya dengan pencapaian murid dalam tilawah al-Quran Program J-Qaf. Jurnal Penyelidikan Dedikasi, 8.

Rabeah Ghazali & Sabri Mohamad. (2019). Amalan talaqqi dan musyafahah dalam kalangan guru pendidikan Islam SJKC. At-Tahkim, 9(18).

Rashidah Md Hasan, Nik Rosila Nik Yaacob, & Wan Ahmad Jaafar Wan Yahaya (2016). Kaedah pembelajaran serentak dalam meningkatkan pencapaian kelancaran bacaan, fasohah dan hukum tajwid murid sekolah rendah.

Persidangan Kebangsaan Isu-isu Pendidikan Islam 2016, 21-22 Mei 2016, Auditorium Fakulti Pendidikan, Universiti Malaya.

Roslaini Abd Razak. (2016). Keberkesanan pengajaran dan pembelajaran kolaboratif dalam bidang al-Quran di Sekolah Kebangsaan Kampung Cheras Baharu, Laporan Ilmiah Ijazah Sarjana Muda (tidak diterbitkan). Universiti Sains Islam Malaysia, Nilai.

Sapie Sabilan, Barinah Ibrahim,Suhana Mohd Lip, Mohamad Fuad Ishak, & Siti Nga’ishah Mohni. (2018). Analisis tahap penguasaan bacaan al-Quran murid Tahun 5 Sekolah Kebangsaan Sungai Karang berdasarkan Model Khatam

al-Quran dan Model JQAF. International Conference on Islamic Education & Research (ICIER), Eagle Bay, Langkawi.

Sedek Ariffin. (2009). Kepentingan Talaqqi dan Musyafahah dalam pembacaan al-Quran. Jurnal Darul Quran, 13.

Sharifah Norshah Syed Bidin, Mohd Shafiee Hamzah, Tasnim Abd Rahman, Kasimah Kamaruddin, & Nik Azeah Nik Azman. (2018). Kaedah pengajaran dan pembelajaran al-Quran: Kajian di Masjid UNISZA, Jurnal Hadhari, 10(1).

Sinar Harian. (2019). Membudayakan al-Qur’an dalam kehidupan. 5 Mei.

Sinar Harian. (2020). Wajib berguru walaupun belajar ngaji online. 3 Julai.

Siti Afifah Munirah Salleh & Wan Nasyrudin Wan Abdullah. (2014). Pengaplikasian Manhaj Rasulullah SAW dalam proses pengajaran dan pembelajaran bagi Program Pengajian Tahfiz al-Quran di Penjara Pengkalan Chepa Kelantan.

Prosiding Seminar Pengajaran dan Pembelajaran Bahasa Arab, Universiti Kebangsaan Malaysia.

Sofiah Mohamed & Kamarul Azmi Jasmi. (2017). Penerapan potensi murid dalam pengajaran dan pembelajaran pendidikan Islam di Prasekolah. The Malaysian Journal of Islamic Sciences, 19 (Suppl. Edition).

Surul Shahbudin Hassan. (2015). Talaqqi dan musyafahah dalam pengajaran modul Khatam al-Quran Program J-Qaf. Tesis Sarjana (tidak diterbitkan). Universiti Malaya, Kuala Lumpur.

Zainab Ismail. (2016). Ulasan buku - Pengajaran & pembelajaran tilawah al-Qur’an sekolah menengah di Malaysia oleh Mohd Aderi Che Noh. The International Journal of Islamic Studies (Islamiyyat), 38(2).

Zakaria Ahmad. (2020). Terjemahan al-Tibyan fi Adabi Hamalati al-Quran. Pustaka Dar as-Salam.