ISU-ISU SOSIOEKONOMI BERKAITAN PEMBUKAAN PELABUHAN LUMUT PERAK (1995-2010)
SOCIOECONOMIC ISSUES RELATED TO THE OPENING OF LUMUT PORT, PERAK (1995-2010)
DOI:
https://doi.org/10.51200/manu.v35i2.5754Keywords:
Pelabuhan Lumut, sosioekonomi, infrastruktur, perikanan, pencemaran alam sekitar, Lumut Port, socioeconomic, infrastructure, fisheries, environmental pollutionAbstract
Abstrak Pelabuhan Lumut telah menjadi pemangkin kepada perkembangan sosioekonomi Daerah Manjung sejak pembukaannya pada tahun 1995. Walau bagaimanapun, pembangunan pesat pelabuhan ini turut menimbulkan pelbagai isu yang memerlukan perhatian dan tindakan lanjut. Kajian ini bertujuan untuk menganalisis secara kritis isu-isu yang berbangkit akibat pembukaan Pelabuhan Lumut, khususnya di kawasan industrinya di pesisir Sungai Dinding dan Teluk Rubiah. Dalam kajian kualitatif ini, sumber daripada Kerajaan Negeri Perak seperti laporan tahunan, fail Setiausaha Kerajaan Negeri, fail agensi kerajaan, surat-surat pekeliling, dan segala rekod yang berkaitan Pelabuhan Lumut telah digunakan. Dapatan kajian menunjukkan bahawa isu infrastruktur seperti jalan raya, bangunan, terminal pelabuhan dan lain-lain menjadi cabaran kepada pengurusan pelabuhan. Selain itu, isu berkaitan sektor ekonomi perikanan dan aktiviti ekonomi yang menyalahi undang-undang turut dikenal pasti. Isu pemeliharaan alam sekitar juga menjadi perhatian utama memandangkan pembangunan pesat pelabuhan dan kawasan industrinya telah memberikan kesan buruk kepada ekosistem pesisir pantai. Kajian ini mencadangkan perlunya dasar-dasar yang lebih holistik dan tegas untuk memastikan pembangunan pelabuhan adalah selaras dengan objektif pembangunan lestari dan pemuliharaan alam sekitar. Penguatkuasaan undang-undang yang lebih ketat berkaitan dengan pengurusan sisa pencemaran juga perlu dilaksanakan. Dapatan kajian ini diharapkan dapat menyumbang kepada pemahaman yang lebih mendalam dan tepat mengenai peranan dan kesan pembukaan dan pembangunan pelabuhan terhadap pembangunan sosioekonomi di sesebuah kawasan.
Abstract Lumut Port has been a catalyst for the socioeconomic development of the Manjung District since its establishment in 1995. However, the rapid expansion of the port has also given rise to various issues that require attention and further action. This study aims to analyze the issues that have emerged due to the establishment of Lumut Port, especially in its industrial zones along the coastlines of Sungai Dinding and Teluk Rubiah. In this qualitative study, sources from the Perak State Government, such as annual reports, state secretariat files, government agency records, circulars, and all relevant documentation related to Lumut Port, have been utilized. The research findings highlight that infrastructure issues such as roads, buildings, port terminals, and others pose challenges to port management. Furthermore, concerns regarding the fisheries sector and economic activities that contravene the law have also been identified. Environmental conservation is a primary concern, given that the rapid development of the port and its industrial areas has had adverse effects on the coastal ecosystem. This study recommends the need for more comprehensive and stringent policies to ensure that port development aligns with the objectives of sustainable development and environmental preservation. Enhanced enforcement of laws related to waste management to combat pollution is also crucial. The findings of this study are anticipated to contribute to a deeper and more accurate understanding of the role and impact of the opening and development of a port on the socioeconomic development of a particular area.
References
Arkib Jabatan Alam Sekitar Negeri Perak. (1995-2000).
Arkib Jabatan Perikanan. (1995-2000).
Arkib Jabatan Perikanan. (1995-2000).
Arkib Jabatan Perikanan. (2005-2010).
Fail Pelabuhan Lumut. (2005–2010). Catatan pampasan untuk nelayan dan penternak siput sudu akibat Projek Pulau Lekir. Arkib Pelabuhan Lumut.
Dokumen TNBJ. (1995-2005). Arkib Tenaga Nasional Berhad.
Dokumen TNBJ. (2005-2010). Arkib Tenaga Nasional Berhad.
Dokumen Vale S.A. (2005-2010). Fail Vale S.A.
Fadzli, A. B. M., Mulia, D. S. H., & Ahmad, S. H. A. (2022). Faktor-faktor pencerobohan vesal nelayan asing di perairan Pantai Barat Sabah: Factors of enroachment by foreign fishing vessels into Sabah's west coast waters. MANU Jurnal Pusat Penataran Ilmu dan Bahasa (PPIB), 33(2), 129-146.
Fail Lembaga Kemajuan Ikan. (1995-2000). Arkib Lembaga Kemajuan Ikan Malaysia.
Fail Pelabuhan Lumut. (1995-2000).
Fail Polis Gerakan Marin Cawangan Manjung. (1990-2000). Arkib Polis Gerakan Marin Cawangan Manjung.
Fail Polis Gerakan Marin Cawangan Manjung. (2000-2005). Arkib Polis Gerakan Marin Cawangan Manjung.
Fail Polis Gerakan Marin Cawangan Manjung. (2005-2010). Arkib Polis Gerakan Marin Cawangan Manjung.
Laporan Jabatan Kerja Raya Daerah Manjung. (1995–2000). Fail tender pemasangan lampu isyarat Kampung Acheh–Kampung Sitiawan.
Hlali, A., & Hammami, S. (2017). Seaport concept and services characteristics:Theoretical test. The Open Transportation Journal, 11(1). https://doi.org/10.2174/1874447801711010001
Jensen, K. B. (2013). The qualitative research process. Dlm. A. Handbook of media and communication research (pp. 247-265). Routledge.
Khalid, N., Ang, M., & Joni, Z. M. (2009). The importance of the maritime sector in socioeconomic development: A Southeast Asian perspective. Tropical Coasts, 4.
Kuala Lumpur Stock Exchange. (2001). Annual companies handbook (Vol. 25). The Exchange. Laman sesawang rasmi Lumut Port. (2024, 31 Januari). https://lumutport.com/about/Laporan Kemalangan di Kg Acheh. (2006, April). Arkib Jabatan Kerja Raya.
Laporan KEMAS dan Jabatan Perikanan Perak dalam Membangunkan Usahawan. (1995-2000). Fail Pelabuhan Lumut.
Laporan Kerja-Kerja Pendalaman Dasar Sungai Dinding. (1995-2000). Fail Pelabuhan Lumut.
Laporan Kerosakan Jalan Menghubungkan Kampung Baru dan Kampung Sungai Wangi. (1995-2000). Laporan Jabatan Kerja Raya Daerah Manjung.
Laporan Kursus Pemprosesan Keropok Lekor. Fail Pelabuhan Lumut. (1995-2000). Arkib Pelabuhan Lumut.
Laporan Pemeriksaan di Kilang Dindings Poultry Processing Sdn Bhd. Fail Pelabuhan Lumut. (2005-2010). Fail Pelabuhan Lumut.
Laporan Peningkatan Pendapatan Nelayan Tradisional Melalui Industri Akuakultur di Daerah Manjung. (1995-2000). Arkib Jabatan Perikanan.
Laporan Siasatan terhadap Isu Pematuhan Standard Halal Ayam Dindings. Fail Pelabuhan Lumut. (2005-2010). Fail Pelabuhan Lumut.
Malaysia, J. P., & SIRIM Berhad. (2023). DOF Standard.
Malek, H. S. A., Ibrahim, S. Z., & Dahalan, W. S. A. W. (2022). Undang-undang laut di perairan Malaysia.
Memo Keperluan Pendalaman Dasar Sungai Sitiawan. (1990-2000). Arkib Majlis Perbandaran Manjung.
Memo Peningkatan Kawalan Keselamatan di Kawasan Pelabuhan Lumut. (1995-2000). Fail Pelabuhan Lumut.
Mobilik, J. M., & Hassan, R. (2016). Marine pollution threat from shipping activity towards ocean sustainability. In Aquatic Science Colloquium 2016: Experiences sharing in aquatic science research IV (pp. 143-163).
Muhammad Amnan, H. (2021). Industri perikanan negara terbela, 7-7.
Othman Mohd Yatim. (1994). Dinding: Jajahan Istimewa di Perak. Persatuan Muzium Malaysia.
Penyata Peruntukan Kerajaan Persekutuan untuk Pembangunan Infrastruktur di Daerah Manjung. (1995-2000). Arkib Perbadanan
Kemajuan Negeri Perak.
Prabhakaran, S., Nair, V., & Ramachandran, S. (2016). Community participation in mitigating marine waste to reduce climatic change in tourism destinations. Worldwide Hospitality and Tourism Themes, 8(5), 569-577.
Rekod Aktiviti Penyeludupan di Kawasan Pelabuhan Lumut. (1995-2000). Fail Pelabuhan Lumut.
Rekod Majlis Perbandaran Manjung. (1990-2000).
Rekod Majlis Perbandaran Manjung. (2005-2010).
Rekod Pembangunan Kawasan Industri di Lumut. (1995-2000). Perbadanan Kemajuan Negeri Perak.
Rekod Pencemaran Sungai Dinding di Pelabuhan Lumut. (1990-2000). Majlis Perbandaran Manjung.
Rekod Perbadanan Kemajuan Negeri Perak. (1995-2000).
Rekod Tindakan Jabatan Laut Lumut terhadap Pengusaha Bot Penumpang. (1990-2000). Polis Gerakan Marin Cawangan Manjung.
Rekod Tindakan Persatuan Nelayan Pasir Panjang. (1990-2000).
Shafii, H., & Miskam, N. (2011). Pembentukan penunjuk dan indeks kualiti hidup bagi mengukur kesejahteraan hidup masyarakat di Pekan Parit Raja, Johor. Dlm. Persidangan Kebangsaan Geografi dan Alam Sekitar, Universiti Pendidikan Sultan Idris.
Singke, D. (1997). Kesan pembinaan jalan raya terhadap sosio-ekonomi dan alam sekitar fizikal: Kajian kes di Jalan Ulu Awik, Saratok (Disertasi Sarjana). Universiti Malaya.
Surat Kebimbangan SAM Terhadap Kesan Negatif Projek Kilang ke Atas Alam Sekitar dan Sosioekonomi Penduduk. (2005-2010). Fail Pelabuhan Lumut.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
All right reserved. No part of this publication can be reproduced without prior written permission of the copyright holder. The written permission of the copyright holder must be obtained before any parts of this publication is stored in a retrieval system of any nature.
Requests for permission to duplicate an article, review or part of this journal should be addressed to the Chief Editor, MANU, Centre for the Promotion of Knowledge and Language Learning, Universiti Malaysia Sabah, Jalan UMS, 88400 Kota Kinabalu, Sabah, Malaysia.